Blik terug

Posted on

Weer terug in Utrecht vind ik het een goede zet dat ik in september terug ben gegaan om verder te zeilen. De ‘time-out’ van vorig jaar voelde diep van binnen als een soort falen. Natuurlijk was COVID ook mede de oorzaak van mijn ‘time-out’ en kon ik daar prettig naar wijzen. Maar het knaagde van binnen toch dat ik niet verder ben gegaan. Dat had te maken met de ervaring van ander weer dan was voorspeld en angst dat ik de golven en wind vlak onder kust niet zou kunnen hanteren. Ik heb nu twee maanden gezeild en de combinatie weersvoorspellingen, weer en golven ging eigenlijk heel goed. Het klopte eigenlijk steeds. Om eerlijk te zijn moet ik daarbij zeggen dat het ook regelmatig niet waaide en ik dan op de motor heb gevaren. Maar het geeft een goed gevoel dat ik mijn geplande omcirkeling van Spanje heb volbracht.

Een andere ervaring is mijn confrontatie met het massatoerisme. Dat geldt niet voor de kust van Galicië, de Portugese Atlantische kust en de Costa del Luz (Spaanse ZW kust). Daar zijn de jachthavens een parkeerplek voor je schip en om de haven heen gaat het normale Portugese en Spaanse leven zijn gang. In de Algarve en de Costa del Sol kom je vaak in een infrastructuur terecht waar alles om je heen toerisme is. De lokale bevolking en hun leven is niet meer zichtbaar. Normaal als je op reis bent ben je ook enigszins vervreemd. Los van je thuis en ook buitenstaander in het plaatselijke leven. Maar er is nog de ervaring die je deelt met de andere reizigers, zeilers in dit geval, die onderling vaak ervaring uitwisselen en wat zo nog een verbinding oplevert. Op een plek van massatoerisme bekijk ik de andere toeristen op een afstand als een intrigerend verschijnsel. De mensen met bootjes maken daar meestal onderdeel van uit. Ik voel mij ten opzichte van de andere toeristen een buitenstaander. Dat is dubbel vervreemdend.

Pas halverwege realiseerde ik mij dat ik zelf ook vaak in de toeristische stand sta. Ik fotografeer vooral als ik iets ‘mooi’ vind. Ik merk wel een lege en levenloze haven op, maar maak daar geen foto’s van.  Om mij dat te realiseren had ik wel een gesprek met iemand anders nodig en die is er niet altijd als je solo zeilt.

Ruim twee maanden in je eentje. Ik kwam in een soort routine die mij precies past om deze zeilreis te doen. Je hoeft geen rekening te houden met andere routines, humeuren, etc. Dat is het prettige van solo zeilen. Fysiek was het ook minder inspannend dan het deel tot La Coruña. Voor de Portugese kust durfde ik niet ’s nachts te zeilen vanwege de vele visboeien en lijnen. Bovendien zijn de dagen in het najaar relatief kort van 07:00 tot 19:00 is maximaal twaalf uur licht beschikbaar. Dat betekent dat ik voornamelijk van haven tot haven ben gevaren. Soms is zo’n dag vervelend, omdat er vrijwel niets gebeurt en zit je je tijd uit tot je in de volgende haven bent. Om de verveling te verdrijven zou de aanwezigheid van medereizigers natuurlijk wel prettig zijn. Maar het meeste mis ik mijn dierbaren wanneer ik in havens ben. Je kunt je ervaringen niet delen en daar is het gevoel van alleen en vervreemding het meest tastbaar.

Cabo São Vincente
Cabo Sacratif

Voorbereiding

Posted on

Wat komt er allemaal bij kijken om een dag richting Gibraltar te zeilen? Ik begin de avond van te voren met de route. Van waar naar waar? Zijn er gevaren waar ik rekening mee moet houden? Hier op weg naar Gibraltar is het gemiddeld 20 m diep, maar bij Cabo Trafalgar steken bij laag water rotsen (kruisjes op de kaart) boven het water uit. De route moet daar omheen.

Dan komt het weer. Ik kijk naar de weerkaarten en ontcijfer het Spaanse maritieme weerbericht. Voor het gebied van Cadiz Gibraltar is de voorspelling weer in drie stukken verdeeld. Ik kijk vervolgens naar de gribfiles. Gribfiles? Daarmee zie ik de voorspelde windrichting en snelheid, golfhoogte en richting uit het weermodel van het Spaanse KNMI. Dit model berekent dit op punten om de zoveel mijl in dit gebied en verschillende tijdstippen, meestal iedere 3 uur. Voor de Straat van Gibraltar heb ik meer details nodig dus de wind van ieder uur. Het weer wordt hier sterk bepaald door plaatselijke factoren, vooral de bergen rond de Straat.

Weerkaarten

Gribfile

In de Straat van Gibraltar is nog een ander fenomeen waar ik rekening mee moet worden houden. Het getij. Bij vloed loopt de stroom naar het westen en tijdens eb naar het oosten. Tijdens springtij kan de stroom een snelheid van 3 zeemijl richting het westen bereiken. Dat is dus stroom tegen. Stella gaat op zijn snelst 6 á 7 mijl. In de Straat is nog een complicatie. Langs de kust loopt de richting van de stroom weer drie uur later als meer naar het midden. Dat betekent dat ik het moment van vertrek en de route zo kies dat ik zoveel mogelijk stroom mee heb. Dat komt uit de pilot. Dan moet tenslotte ik nog even op zoek naar de communicatiekanalen van ‘port control’ en ‘traffic control’, jachthavens en de kustwacht. Bij elkaar kost mij dit één tot twee uur.

Info uit de pilot.

Hennegatskoker

Posted on

Stella is nu 30 jaar oud. Voor ik weg ben gegaan heb ik een aantal zaken preventief vervangen. Niet iedereen denkt aan het onderhoud en in goede staat houden van een schip, wanneer je de verhalen leest van interessante zaken die ik mee maak. Maar ook onderweg ben ik regelmatig met onderhoud bezig.

Een van de problemen waar ik al jaren mee worstel is lekkage van de hennegatskoker. Wat is dat? De hennegatskoker is de buis waardoor de as waaraan het roer vastzit het schip binnengaat. Het idee is dat wanneer deze buis lang genoeg is boven het water, er geen water binnenkomt. Bij Stella is dit relatief kort. Het zit maar 20 cm boven de waterlijn. Als golven achterop lopen of als Stella snel vaart, is dit eigenlijk te kort. Na een dag varen moet ik ongeveer anderhalve emmer water verwijderen. Dat was ik nu zat. Ik had gelezen dat er in Lissabon een goede werf is. Het idee was om de beoogde verbetering te combineren met een bezoek aan Lissabon.

Mijn idee was om op het deksel wat de koker afsluit een buis te lassen en zo de koker te verlengen. Dat vonden ze op de werf niet het beste idee. Zij wilden een nieuwe plaat maken die de koker afsluit met een gleuf voor een extra rubberring die de ruimte tussen de as en de plaat afdicht. Zij waren er van overtuigd dat het zou werken. Op een draaibank werd een nieuwe plaat gedraaid.

Stel je voor dat ik dit in het Engels uitleg (mijn technische Engels is beperkt) aan iemand van de administratie die het in Portugees vertaald en omgekeerd. Stel je een groot werfterrein voor met allerlei rommelige schuurtjes met verschillende soorten technici, schilders en tuigers. Het is best spannend om zelf een idee voor een oplossing te hebben en je te laten overtuigen dat het anders moet.

Zaterdag was ik bij de werf aangekomen. Maandag vonden de bovenstaande gesprekken plaats. Stella uit het water en demontage van het roer. Dinsdag nationale feestdag van een andere revolutie dan de anjer revolutie. Zaterdag zou het draaiwerk klaar zijn. Dat was vrijdag al zo. Passen. Ja, het past. Maandag monteren. Stella kon niet meteen in het water. Dat kan alleen rond hoog water. Dus dinsdagochtend te water. Varen. Het lekt nu nog meer……. Shit, heb ik hier nu goed aan gedaan? Weer uit het water en nu het lager verwijderd en teruggezet met kit, want volgens de mannen kon het water alleen nog via deze weg komen. Vandaag weer in het water en het is echt dicht! Varen is niet alleen en avontuur, repareren is dat ook!

Communicatie

Posted on

Dit is een hele simpele website. Het lijkt erop dat het alleen een blog is, maar er is iets meer. Het menu valt niet zo op. De drie horizontale streepjes rechtsboven openen een menu. Daar kun je mijn vaarplan zien en hoe het varen vordert. Bij ‘Contact’ kun je je abonneren op een wekelijkse attentie mail. Die wordt verstuurd als ik tenminste in de afgelopen week een of meer blogs heb geschreven.

Netwerken, zonnencellen, 24V en 230V

Posted on

Disclaimer: de volgende tekst is voor technisch geïnteresseerden. Je hoeft niet persé alles te begrijpen en te lezen.

Vertrekken is ingewikkeld. Je gaat iets doen wat je nog nooit hebt gedaan. Wat vervang je zeker en wat misschien. Wat moet je vervangen waar je in het geheel niet aan had gedacht? Een defecte stuurautomaat bijvoorbeeld leidt tot aanpassing van het bestaande netwerk. Opeens wordt ik mij er van bewust dat ik hier ook een netwerk heb. Sterker nog Seatalk is al 20 jaar oud en past eigenlijk niet meer bij moderne apparatuur. Het netwerk vernieuwen geeft mij tegelijk de mogelijk om een PC/laptop in het netwerk te integreren. Daarvoor is een multiplexer nodig. Dat is een apparaat wat het dataverkeer tussen de verschillende netwerken en netwerksnelheden kan regelen. Met de multiplexer kan ook de overvloedige data van de AIS transponder beter worden beheerst en het levert een Wifi netwerk aan boord. Dat is redelijk complexe materie als je niet dagelijks met datanetwerken bezig bent.


Verder moest er een omvormer met een 230V net aan boord komen. De betekent dat ik allerlei panelen los moet halen om kabels te trekken. En aanpassingen aan het 24V systeem waar de omvormer de stroom vandaan haalt. Bij het uitzoeken van het 24V systeem stuitte ik op een aantal zaken die buiten de shunt om geregeld te zijn zoals de ankerlier en de dieselverwarming en e.e.a. was ook niet voldoende beveiligd tegen kortsluiting (Een shunt houdt bij hoeveel stroom er in de accu’s zit).

De stroomvoorziening komt van zonnepanelen. De 315 W aan panelen zou zeilend in de dagelijkse energiebehoefte moeten voorzien. Als er een tekort ontstaat moet de 24V dynamo van de motor dit opwekken. Om dat efficiënter te doen heb ik de standaard spanningsregelaar vervangen door een Mastervolt Alpha Pro regelaar. De standaard spanningsregelaar van de 24V Bosch dynamo komt uit de autotechniek en laadt meestel met een te lage spanning, omdat de motorruimte aan boord veel warmer is dan de ruimte van een vrachtwagen. De Alpha Pro regelaar heeft ook een drie traps regeling. Deze regelaar regelt de laadspanning door de spanning van de accu’s en de temperatuur van de accu’s te meten. Hierdoor wordt de maximale capaciteit van de dynamo gebruikt tijdens de eerste laadfase en hoeft de motor veel korter te draaien om stroom op te wekken.
Het staat hier nu eenvoudig opgeschreven, maar hier gaat maanden denk en leeswerk aan vooraf. En daarna moet het ook nog worden geïnstalleerd.